Lynda Gratton, hoogleraar aan de London Business School, is als auteur van “The Shift” – een boek over hoe anders we in de toekomst zullen werken – en als initiatiefneemster van een onderzoeksteam dat ruim 200 topbestuurders van bedrijven als Nokia, Reuters, Manpower, Shell en BT als geen ander goed geplaatst om zich uit te spreken over het werken van de toekomst. Ook zij laat er geen twijfel over bestaan dat er meerwerk komt voor freelancers.
Niets zal nog hetzelfde zijn
Lynda Gratton weet het zeker: bedrijven en hun managers mogen zich voorbereiden op een aardverschuiving die eigenlijk al aan de gang is. Dat leidt ze af uit vijf grote krachten: demografische, technologische en maatschappelijke ontwikkelingen, globalisering en de behoefte aan duurzame energie.
Zo zullen de automatisering en robots veel werk overnemen, maar mensen ook kansen bieden om goedkoop een eigen bedrijf te starten.
Ook zijn in 2025 naar verwachting ruim 5 miljard mensen online met elkaar verbonden. “Dat heeft grote gevolgen”, aldus Gratton.
“Het geeft mensen aanzienlijk meer mogelijkheden invloed uit te oefenen.” Ook wordt door stijgende energieprijzen steeds meer vanuit huis gewerkt en worden minder zakenreizen gemaakt, wat weer gevolgen heeft voor de onderlinge communicatie, verwacht ze.
Niet voor niets zien vrijwel alle topbestuurders het kunnen leiden van virtuele teams nu al als een van de belangrijkste kwaliteiten van leidinggevenden, net als de vaardigheid om ¬zowel binnen als buiten de organisatie netwerken te ontwikkelen.
“Organisaties en leiders hebben minder vaak een voorsprong in kennis en ideeën. Ze moeten meer samenwerken met zelfstandigen met specialistische kennis.”
Nood aan zelfstandige experts
Lynda Gratton adviseert in haar boek ook iedereen om niet alleen een generalistische kennis op te bouwen – de grondstof die iedereen nodig heeft – maar ook om zich te ontwikkelen tot specialist en expert in een bepaald vakgebied.
Ze staat met die opvatting niet allen. Ook professor Herman Daems, verklaarde in een recent interview dat hij ziet dat managers nu eindelijk lijken te beseffen dat ze niet alles alleen kunnen en dat hij verwacht dat ze zich in de toekomst steeds vaker gaan omringen met begeleiders die hen voor één specifiek project coachen. “Die ontwikkeling zie je ook in de sport”, zegt hij.
“Een hoogspringster als Tia Hellebaut, heeft niet alleen een coach om haar technisch bij te staan, maar ook een begeleider voor de mentale aspecten, een voedingsspecialist, enzovoort.” Het spreekt voor zich dat die experts ook als freelancer aan de slag zullen gaan en van het ene project naar het andere zullen overstappen.”
Steeds kleinere cellen hebben nood aan externe specialisten
Ook een recent rapport van ABN AMRO wijst erop dat zelfstandige professionals de komende jaren veel terrein zullen winnen. In het rapport wordt een tweedeling gesignaleerd tussen procesbedrijven en kennisintensieve organisaties.
Procesbedrijven zoeken vaak flexibele krachten die kunnen inspringen als vaste medewerkers ziek zijn of besloten hebben om een carrièrepauze in te lassen. Kennisintensieve bedrijven zoeken dan weer vaak freelancespecialisten met specifieke vakkennis die ervaring hebben.
Deze groep geeft er de voorkeur aan om projectmatig te werken bij verschillende opdrachtgevers in plaats van zich te binden.
Bedrijven gaan volgens het rapport steeds meer in kleinere cellen opereren. Externe specialisten werken op projectbasis en worden speciaal voor het project aangetrokken en vertrekken weer als het project is afgelopen.