Als het van de politieke partijen af hangt, krijgen zelfstandige en freelancers dezelfde rechten op het vlak van sociale zekerheid als werknemers. Dat blijkt uit onze een rondvraag bij de politieke partijen.

Ze verklaren allemaal vol trots dat ze op termijn het statuut van zelfstandige qua rechten willen gelijk schakelen met dat van bedienden.  Men denkt dan vooral aan gelijke behandeling bij pensioen, langdurige ziekte en wanneer men stopt met zijn activiteit.

Op de vraag of zelfstandige freelancers dan ook evenveel RSZ-bijdragen moeten betalen, komt helaas van niemand antwoord. Vandaag betaalt een zelfstandige gemiddeld 22% RSZ bijdragen plus zo’n 3% kosten aan zijn sociale zekerheidskas. Werknemers daarentegen betalen 13,07% RSZ bijdragen. De werkgever van zijn kant doet daar nog eens zo’n 33% op het brutoloon bovenop. 

"Het verschil in bijdragen is daardoor ook groot", zegt Michel Piedfort van Freelancenetwork. "Als we dan nog eens rekening houden met het gat in de RSZ-kas, vraag ik mezelf echt af wie dit zal betalen. Ik kan me moeilijk voorstellen dat zelfstandigen zitten te wachten op een verdubbeling van hun RSZ-bijdragen om dan bijvoorbeeld ook het recht op een 4/5de regeling met tussenkomst van de overheid of recht op betaald ouderschapsverlof te kunnen nemen. 

Het zou al bijzonder goed zijn dat het huidige sociale zekerheidssysteem voor zelfstandigen wordt aangepast zodanig dat zelfstandigen met pech en niet meer kunnen werken niet in de armoede geduwd worden. Het streven naar een gelijkschakeling van de pensioenen van zelfstandige freelancers met werknemers is in dit opzicht een stap in de goede richting. Ook vind Freelancenetwork dat de bescherming van langdurig zieke zelfstandigen beter kan. 

"Vandaag is het bijzonder erg vast te stellen dat wie als zelfstandige het ongeluk heeft om bijvoorbeeld ernstig ziek te worden (bv kanker krijgt) en daardoor lange tijd niet kan werken, pas na verloop een uitkering krijgt die lager ligt dan het minimuminkomen.

Wie geen extra verzekering heeft genomen, kan hierdoor in de problemen komen. Nog erger wordt het als je ziek wordt na je 60ste omdat veel aanvullende ziekteverzekeringen voor zelfstandigen mensen na hun 60ste niet meer dekken. Ook wie zijn zelfstandige activiteit stopt, zou terug makkelijker moeten kunnen aansluiten bij het systeem van de werkloosheidsuitkeringen.

Bij arbeidsongeschiktheid van korte duur genieten zelfstandigen enkel een vaste uitkering die niet gekoppeld wordt aan het inkomen en dat pas na één maand. Ongeacht of hij veel of weinig verdiende, elke zelfstandige krijgt evenveel. 

Wie arbeidsongeschikt wordt als zelfstandige moet volgens NSZ vanaf dag één een uitkering krijgen in functie van het eerder verdiende inkomen. Een zelfstandige betaalt aanzienlijk wat bijdragen, maar wanneer hij ziek, arbeidsongeschikt of invalide wordt moet hij het zien te rooien met een beperkte, forfaitaire uitkering, terwijl hogere uitkeringen op basis van hun voorverdiend inkomen veel logischer en eerlijker zouden zijn.

 

NSZ wil daarnaast een stopzettingsvergoeding ingevoerd zien. Wanneer een ondernemer merkt dat zijn activiteit niet levensvatbaar meer is, kan die dan een uitkering krijgen. Nu is dat niet het geval, met als gevolg dat de schuldenput van een aantal zelfstandigen maand na maand groter wordt, omdat er geen alternatief is dan de zaak verder te zetten.