Wie wil gaan freelancen, staat er in het begin vooral alleen voor. Een sollicitant reageert op een job en als hij wordt aangeworven, begint hij te werken. Alle papierwerk doet iemand anders voor hem: het contract wordt opgemaakt, zijn loon wordt automatisch gestort, zijn sociale bijdragen worden door de werkgever betaald en van zijn bruto loon gaat automatisch een deel naar de fiscus.
Wie freelancer wil worden, gaat eerst zelf door de administratieve molen, zal meerdere klanten gaan zoeken en daarna toch zelf nog wat papierwerk doen.
1. Kijk naar de gezagsrelatie die je wil. Beslis of je je diensten zult aanbieden als zelfstandige, werknemer of freelancer. De eerste grote beslissing is je statuut kiezen. Welk juridisch kader past het beste bij jou. Hiervoor ga je best kijken naar de manier waarop jij wil werken. Wil je vooral werken onder leiding, toezicht en gezag, dan ben je eerder een interimaris of werknemer. Wil je niet onder leiding, toezicht en gezag werken dan ben je eerder een zelfstandige.
2. Inschrijven bij organisatie die je sociale zekerheid regel
- Kies je voor het zelfstandige statuut, dan zul je voor de aanvang van je activiteiten (dus als je nog geen klanten hebt), jezelf laten registreren bij een ondernemingsloket zoals Acerta, Xerius, Multipen, ... Na inschrijving krijg je een ondernemersnummer (btw-nummer).
- Kies je voor het interimcontract dan kun je als freelancer terecht bij de meeste interimkantoren of gespecialiseerde kantoren zoals Tentoo en Smartbe
3. Administratieve opvolging
a. Ben je een zelfstandige, dan zul je facturen uitschrijven naar je klanten met de vraag om je te betalen. Voor de administratieve verwerking (BTW aangifte, winstberekening, ...) van deze documenten schakel je best een boekhouder in. Het is aan jou om naar je geld te vragen.
b. Werk je als interimaris, dan zal het interimkantoor of je Smartbe-agentschap deze formaliteiten voor jou op zich nemen. Je krijgt je salaris automatisch.
4. Bepaal wat je gaat doen. Als freelancer wordt je ingehuurd omwille van je specifieke kennis. Ga daarom na waarin je zeer goed bent.
5. Bepaal je tarief: Als werknemer werk je fulltime gedurende een onbeperkte tijd voor 1 bedrijf. Als freelancer is dit niet zo: je hebt dagen waarop je niets verdient. Daarom is het belangrijk dat je op voorhand nadenkt over hoeveel geld je op jaarbasis nodig hebt om rond te komen, rekening houdend met je kosten en vakantieperiodes. Daarom bepaal je best op voorhand je tarief.
a. Ben je zelfstandige, dan hou je een overzicht bij van alle opbrengsten en kosten
b. Werk je als interimaris, dan kun je de kosten die je maakt voor je beroep fiscaal gezien niet verrekenen
6. Nadenken over je contract. Je statuut is een ding. Als freelancer ga je ook nadenken onder welke voorwaarden je wil werken. Bij een werknemer legt de werkgever je een contract op. Als freelancer kun je zelf bepalen wat er in je contract komt.
7. Maak je bekend: Als sollicitant ga je op zoek naar 1 opdrachtgever. Als freelancer ga je jezelf vaker als kandidaat moeten aanbieden. Je zal dus nagaan hoe jij je bekendheid bij bedrijven gaat vergroten zodat men je spontaan gaat bellen om opdrachten uit te voeren.
8. Hulp van buitenaf? Is freelancen iets voor jou? Speel je met de gedachte om freelancer te worden, schakel dan een loopbaanbegeleider of coach in. Hij zal met jou op een gestructureerde manier alle stappen overlopen en blijven stilstaan bij die aspecten waar jij extra behoefte aan hebt.